Dezynfekcja powierzchni na siłowni lub w klubie fitness
Siłownia jest miejscem bardzo narażonym na ryzyko zakażeń bakteryjnych, czy wirusowych. Na sprzęcie gimnastycznym dziennie ćwiczą dziesiątki różnych osób, dotykają go trenerzy i personel sprzątający. To, mimo względnej czystości, stwarza idealne warunki do rozwoju bakterii, grzybów i wirusów.
Czystość i higiena w siłowni to wbrew pozorom ważne kryterium, którym kierują się klienci podczas wyboru właściwego miejsca do ćwiczeń. Jak zatem prawidłowo zadbać o dezynfekcję powierzchni w siłowni? Jak najlepiej dobrać środki, które sprawią, że użytkownicy poczują się tam pewnie i bezpiecznie?
Jakie powierzchnie w siłowni wymagają dezynfekcji?
W dobie pandemii wiele miejsc wymaga dezynfekcji. Tutaj warto posilić się definicją:
Dezynfekcja to obniżenie liczby drobnoustrojów do bezpiecznego poziomu.
I dodajmy, że jest zwykle o 2 logarytmy skuteczniejsza od mycia, a przede wszystkim wykazuje potwierdzoną skuteczność w usuwaniu wirusów.
Gdybyśmy mieli posłużyć się alegorią, można by porównać mycie do odśnieżania z pomocą szufli. Jeśli śnieg jest ubity na drodze pozostanie warstwa lodu. Dezynfekcja z kolei ma silniejsze działanie – to jakby po drodze przejechał pług z solanką – śnieg zniknie, a lód się rozpuści.
W normalnych, niepandemicznych warunkach wystarczyłoby mycie sprzętów do ćwiczeń, choć i tutaj niektórzy eksperci mogli by się nie zgodzić. Okazuje się, że duże ilości potu i naskórka stanowią świetne podłoże do rozwoju bakterii i osoby ze słabszą odpornością mogą łatwo łapać infekcje. Nie bez powodu siłownie są także wymienione w rozporządzeniu Ministerstwa Zdrowia z 2004 roku.
Pytanie powinno brzmieć:
Jakie powierzchnie dezynfekować podczas epidemii
Właściwie w grę wchodzą wszystkie dotykane powierzchnie:
- klamki,
- włączniki światła (o ile nie mamy fotokomórek lub stale zapalonych świateł),
- blaty recepcji,
- terminale płatnicze,
- automaty z napojami i jedzeniem,
- szafki w szatni, ławki,
- poręcze,
- przyciski windy, inne przyciski,
- aż wreszcie sprzęt do ćwiczeń.
Pamiętajmy także, że Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) stanowczo zakazał używania suszarek elektrycznych do osuszania rąk, a szczególnie modeli kieszeniowych. Są one siedliskiem bakterii, niebezpiecznym podczas epidemii Koronawirusa. Siła nawiewu wewnątrz suszarki rozbryzguje nieczystości praktycznie po całej łazience. Takie suszarki kieszeniowe należy zastąpić dozownikami papieru do wycierania rąk (i odpowiednimi koszami na śmieci).
Wiemy, z jakimi kosztami się to wiąże, dlatego polecamy wynajęcie dozowników Tork – dzięki czemu zaoszczędzicie Państwo na kosztach dozowników (płacąc 10% ich ceny) - zobacz umowę użyczenia dozowników
Obowiązki użytkowników siłowni i klubów fitness
Dezynfekcja sprzętu sportowego i wyposażenia w skrócie:
Sprzęt i wyposażenie lokalu wymagają dezynfekcji. Sprzęt gimnastyczny i ćwiczeniowy składa się z wielu ruchomych elementów, zakamarków. Urządzenia skonstruowane są z różnych materiałów: stali, aluminium, gumy, czy tworzywa.
Istnieją środki do dezynfekcji siłowni, które idealnie sprawdzą się w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z mnogością materiałów i trudno dostępnych powierzchni. Aby uniknąć odbarwienia wrażliwych powierzchni zalecane jest stosowanie środków bezalkoholowych (alkohol nie jest bowiem jedyną skuteczną substancją bójczą)
Każda osoba korzystająca ze sprzętu ma obowiązek dezynfekować dany sprzęt od razu po jego użyciu. Trenerzy i pracownicy sali również okresowo sprzęty wycierają i dezynfekują dodatkowo. Na salach powinny znaleźć się spryskiwacze z płynem dezynfekującym oraz ściereczki lub czyściwo do przetarcia sprzętu.
Rozwinięcie tematu:
Zależnie od przyjętych w Waszym obiekcie zasad, można zrzucić obowiązek dezynfekcji stanowisk do ćwiczeń na klientów, po zakończonym użytkowaniu danego sprzętu.
Należy się liczyć z tym, że:
- nie każdy wykona powierzone mu polecenie
- klienci mogą wykonywać tę czynność bardzo niedokładnie
- może to osłabić chęć uczestniczenia w zajęciach
Z tych powodów, sytuację należy obserwować i miękkimi metodami ją modyfikować.
Oczywiście, właściciele obiektu ćwiczeniowego powinni zaopatrzyć swoich gości w ogólnodostępny sprzęt higieniczny.
W przypadku większych sal konieczne będzie stworzenie kilku stanowisk do dezynfekcji, w których znajdą się (lista według priorytetów):
- chusteczki do dezynfekcji powierzchni
- spray do dezynfekcji powierzchni (lub inaczej zwany środek do szybkiej dezynfekcji powierzchni)
- rękawiczki jednorazowe
- czyściwo
Nie zapominajmy także o dodatkowych stacjach do dezynfekcji rąk. Może to być:
- dozownik naścienny – najlepiej automatyczny (bezdotykowy)
- stacja do dezynfekcji rąk
- pojemnik z pompką – ustawiony na blacie lub szafce
- Bardzo przydatna jest także dołączona instrukcja prawidłowej dezynfekcji rąk
Dezynfekcja rąk przez 3 sekundy nie ma sensu – badania potwierdzają, że w tym czasie nie usuwamy nawet połowy bakterii.
Właściwy czas dezynfekcji rąk wynosi 30 sekund, do czego potrzebujemy takiej ilości środka dezynfekującego by zwilżyć nim całe dłonie przez ten czas.
Zależnie od preparatu będą to 2 lub 1 pompka (4 – 2 ml płynu/żelu)
Uwaga nr 1 – jeżeli zależy Państwu, aby środki do dezynfekcji rąk nie lały się na podłogę, lepszym rozwiązaniem będzie zakup płynów w żelu.
Uwaga nr 2 – wszystkie preparaty należy przechowywać w oryginalnych opakowaniach. Klienci siłowni muszą wiedzieć jaki preparat stosują, czy ma on atesty, a także jak go używać – wszystko to jest napisane na opakowaniu. Bez takiej instrukcji właścicielowi lokalu grozi kara za nieprzystosowanie obiektu do wytycznych sanitarnych, którą nakłada Sanepid podczas kontroli.
Wyjątkiem są roztwory robocze środków dezynfekcyjnych – przechowywane we wiaderkach albo kanistrach, które należy odpowiednio opisać – kto wykonał roztwór, roztwór czego (nazwa preparatu, % roztworu roboczego), data ważności do użycia.
Uwaga nr 3 – podczas pandemii konieczne jest stosowanie atestowanych środków, spełniających normy na neutralizację wirusów otoczkowych. O środkach i rozmaitych niecertyfikowanych podróbkach więcej piszemy tutaj.
W skrócie:
Każda siłownia powinna mieć ogólnodostępne dozowniki z płynem do dezynfekcji rąk. Ten element od lat jest jednym z obowiązkowych, jakie zapewnić ma właściciel lokalu. Jednak dopiero pandemia COVID-19 pokazała, jak bardzo istotna jest ta niepozorna butelka z płynem. Pamiętajmy, że ten, jak i wszystkie środki, z których korzystamy przy dezynfekcji siłowni, muszą być zatwierdzone przez SANEPID.
Dezynfekcja na siłowni przez personel sprzątający
Jak można się domyśleć, niezbędne będzie wyznaczenie osoby do dezynfekcji powierzchni na siłowni, czy w klubie fitness lub innym obiekcie sportowo-ćwiczeniowym.
Jest to zadanie wymagające:
- Dokładności
- Powtarzalności
- Cierpliwości
Dokładność:
Aby dezynfekcja była w ogóle skuteczna należy przetrzeć chusteczką do dezynfekcji daną powierzchnię – niech to będzie rower stacjonarny. Przeciera się wszystkie dotykane powierzchnie – rączki, śruby regulacji, ustawienia na przednim panelu, miejsce na którym klienci trzymają ręcznik albo wodę itd. Nie ma obowiązku przecierania całego roweru „z góry na dół” bo zajęłoby to za dużo cennego czasu. Nie należy pomijać żadnego z miejsc. Nie należy także przecierać poręczy i rączej tylko z wierzchniej strony, bo to od „wewnątrz” przecież się je obejmuje.
Aby zdezynfekować powierzchnię z pomocą chusteczki wystarczy przetrzeć miejsce jeden raz, w jedną stronę. Pamiętajmy także, że 1 chusteczka może być stosowana tylko do jednego urządzenia/blatu, ławki. Po pewnym czasie chusteczka się zanieczyszcza i może kontaminować inne miejsca.
Powtarzalność:
Powtarzalna dokładność, chciałoby się powiedzieć, jest najważniejszym czynnikiem podczas sprzątania. Nieprzetarte zakamarki, zagłębienia i trudno dostępne miejsca mogą gromadzić wielotygodniowy brud i drobnoustroje. Jeśli nie możemy do nich dotrzeć z pomocą chusteczek do dezynfekcji zalecamy zastosować preparat w sprayu.
Cierpliwość:
Dezynfekcja wymaga czasu. W przypadku dezynfekcji powierzchni jest to 30 – 60 sekund, zgodnie z tym, co napisano na ulotce stosowanego preparatu (każdy ma indywidualny czas działania). Z tego powodu należy zwilżyć urządzenie i nie używać go przez ten czas – dajmy chemii zrobić swoje.
W przypadku dezynfekowania lady, albo blatu najlepiej jest zdezynfekować jedna połowę, a gdy wyschnie kłaść na nią zdezynfekowane przedmioty. Potem dezynfekujemy drugą połówkę i po odpowiednim czasie układamy wszystkie przedmioty na swoim miejscu.
Dezynfekcja podłóg w siłowni i klubie fitness
Przejdźmy do parteru, a raczej do podłogi :) Powinna być ona dezynfekowana za każdym razem po zamknięciu siłowni i w miarę potrzeby (np. gdy została zabrudzona, gdy w danym miejscu znalazła się osoba z podejrzeniem zakażenia, czyli kichała, kaszlała).
Dobrą wiadomością jest to, że istnieją preparaty do jednoczesnego mycia i dezynfekcji podłóg (a także powierzchni – o czym zaraz przeczytasz).
Znajdziecie je w poniższym zbiorze:
Proszę pamiętać, że dezynfekcja zawsze wymaga odpowiedniego czasu działania.
Ponadto w przypadku dezynfekcji podłóg korzysta się z preparatów skoncentrowanych, a to nakazuje wykonać odpowiedni roztwór (zgodnie z ulotką).
Przykładowo, roztwór 1% otrzymujemy dodając 10 ml koncentratu do 990 ml wody. Inne proporcje sprawią że preparat albo nie będzie skuteczny, albo będzie się strasznie lepił.
Dodajmy też, że z preparatu który wymaga roztworu roboczego 2% otrzymamy z 1 L koncentratu 50 L roztworu roboczego (ok. 10 wiader 5 litrowych). Im wymagane stężenie jest niższe, tym korzystniejszy jest wynik ekonomiczny. Przykładowo, środek 0,5% pozwala otrzymać z 1L aż 400 litrów roztworu, co daje cenę ok. 20 groszy za litr.
Pamiętajmy: każdy wykonany roztwór roboczy należy opisać.
Służy do tego naklejana na wiadro karteczka. Opisujemy:
- Kto wykonał roztwór,
- Roztwór czego (nazwa preparatu, % roztworu roboczego),
- Data ważności do użycia (albo dwie daty – data wykonania roztworu i data przydatności)
Czy można dezynfekować sprzęt do ćwiczeń z pomocą środków przeznaczonych do podłóg?
Raczej nie jest to zalecana czynność, z uwagi na to, że tego typu preparaty mają dłuższy czas działania – nawet 5, albo 15 minut – i nie utrzymają się na rozmaitych pionowych i zaokrąglonych powierzchniach urządzeń.
Z powodzeniem zaś można je stosować do przecierania blatów, szafek, plastikowych ławek. Lecz przed użyciem należy sprawdzić w niewidocznym miejscu, czy taki sprzęt nie zostanie uszkodzony.
Mimo wszystko zalecamy korzystanie ze środków do szybkiej dezynfekcji powierzchni, które mają krótszy czas działania.
Dezynfekcja łazienek i szatni w siłowni
Ostatnią grupą pomieszczeń, która wymaga naprawdę porządnej higieny w siłowni są łazienki i szatnie. Tu bowiem bakteriom i wirusom najłatwiej przeżyć, nawet przez dłuższy czas.
Łazienka musi być regularnie dezynfekowana specjalnym środkiem kilka razy dziennie, w zależności od liczby osób odwiedzających. Plan mycia łazienki i toalet to obszerny temat, który poruszaliśmy już wcześniej. Informacje można znaleźć w artykule pt: Środki do mycia, czyszczenia zanieczyszczeń i dezynfekcji łazienek
Postępowanie i dezynfekcja powierzchni po wizycie osoby potencjalnie zarażonej COVID-19
Nie ustalono szczegółowych wytycznych w tym zakresie, dlatego będziemy się posiłkować procedurami z innych obiektów, a sam temat jako dodatkowy, opiszemy dość zdawkowo:
- Izolacja powierzchni potencjalnie skażonej
- Zabezpieczenie personelu sprzątającego w kombinezon ochronny, dwie pary rękawiczek, ochronę butów, ochronę oczu (szczelne gogle), maska z filtrem klasy ffp3.
- Dezynfekcja wszystkich potencjalnie skażonych powierzchni:
- Dotykanych, małych powierzchni
- Podłóg
- A także powierzchni pionowych – ścian, drzwi
- Wietrzenie pomieszczenia – zabronione jest zastosowanie wentylacji do odwirowania powietrza
- Dodatkowe zastosowanie kanistrów do zamgławiania, które kompleksowo zdezynfekują pomieszczenia
Oczywiście w takim przypadku można zamówić usługę ozonowania lub innego rodzaju specjalistyczną dezynfekcję powierzchni. Nadal obowiązuje wtedy wietrzenie i izolacja miejsca.
