Zasady higieny i dezynfekcji w Szkole - Lista preparatów oraz Plan Higieny

Pobierz Plan higieny do wydruku

Czyli jak chronić personel, dzieci i działać zgodnie z zaleceniami Sanepidu.

Zobacz preparaty dostępne od ręki
Kliknij aby przejść do listy towarów

Wymagania dotyczące zasad higieny w szkole są z każdym rokiem podnoszone. To wiąże się z wzrostem kosztów ponoszonych na zakup preparatów oraz większymi nakładami pracy personelu sprzątającego.

Pragniemy tutaj nie tylko podać listę preparatów przydatnych do różnych celów, ale też omówić (pod listą) najważniejsze zagadnienia dotyczące higieny szkoły,
Wszystkie można zamówić w naszym sklepie internetowym.

Zobacz także: wytyczne GIS, MEN i MZ dla szkół

Spis treści:

• Zestawienie środków
• Co sanepid sprawdza w szkole?
• Jak powinno przebiegać czyszczenie powierzchni w szkołach – wytyczne ogólne
• Kolejność sprzątania pomieszczeń
• Harmonogram sprzątania
• Dobre praktyki sprzątania

Zestawienie środków sprzątających i dezynfekujących stosowanych w szkołach

Zobacz wszystkie plany higieny

Co sanepid sprawdza w szkole?

Teoretycznie kontroli czystości podlegają wszystkie pomieszczenia jednostki oświatowej, wliczając w to miejsca rzadko wykorzystywane, jak np. schowki na sprzęt, archiwa, czy zakamarki świetlicy.

Inspektorzy dokonujące kontroli mogą przesunąć szafki, stołki aby sprawdzić poziom sprzątania trudno dostępnych miejsc. Częstej kontroli podlegają klamki, przyciski światła i blaty, które są często dotykane.

Sanepid obowiązkowo kontroluje łazienkę i kuchnię oraz stołówkę (dokładny plan higieny dla gastronomii znajdziesz w tym miejscu). Często dokładnej inspekcji podlega też świetlica lub bawialnia – w szkołach dla młodszych dzieci. Tam właśnie przepisy są najbardziej zaostrzone i należy dbać o czystość wszystkich elementów wyposażenia. Wysiłek należy zwiększyć szczególnie w sezonie grypy lub gdy już jedno dziecko choruje. Dokładniej opisujemy to w dalszej części tego tekstu.

Ku zdziwieniu niektórych osób kontrolowane może być także wyposażenie zewnętrzne – np. piasek w piaskownicy. Generalnie należy wymieniać go co roku, a sama piaskownica musi być zabezpieczona przed dostępem psów i kotów (co jest niemałym wyzwaniem). Kontrolowane mogą być zewnętrzne place zabaw pod kątem czystości sprzętu oraz jakości gumolitu lub tartanu. Zadbać należy o równość chodników, schodów oraz o jakość nawierzchni – ważne by nie robiła się śliska pod wpływem deszczu, czy śniegu. Zimą należy mieć przygotowany sprzęt do odtajania lodu i usuwania śniegu.

Zwykle inspektor Sanepidu może zapytać o protokoły napraw urządzeń, konserwacji sprzętu.

Szczególnie sprawdzane są daty ważności stosowanych preparatów, prawidłowe oznaczenia sporządzonych roztworów roboczych (które trzeba opisać przy przygotowaniu), a niekiedy przeglądane są księgi kosztów, wg których oceniane jest zużycie środków chemicznych.

Wszystkie preparaty należy zabezpieczyć przed dostępem dzieci – zwykle wystarczą zamykane na klucz lub kłódkę szafki oraz specjalne pomieszczenia magazynowe (składziki).

Jak powinno przebiegać czyszczenie powierzchni w szkołach

Do obowiązków kontrolnych sanepidu należy kilka głównych zadań:

1. Kontrola jakości wody pitnej oraz wody używanej w łazienkach i kuchniach
2. Kontrola jakości powietrza w pomieszczeniach i na korytarzach
3. Kontrola poziomu higieny w pomieszczeniach
4. Kontrola warunków żywienia zbiorowego

Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1261 z późn. zm.)

Pragniemy się skupić na trzecim zagadnieniu

W placówkach oświaty takich kontroli dokonuje się regularnie.

Dlatego należy wiedzieć, jak dbać o powierzchnie nie tylko by były czyste wizualnie, ale też mikrobiologicznie. Wolne od zarazków mogą być dopiero zaakceptowane przez sanepid.

Ważnym aspektem codziennej higieny jest nie tyle sprzątanie powierzchni, co wykonywanie różnych czynności zgodnie z zasadami higienicznymi.

Prostym przykładem naruszenia higieny może być chociażby smakowanie budyniu łyżką, którą się go miesza. Albo to, że osoba sprzątająca stoliki nie myje rąk lub nie zmienia ścierek podczas mycia kolejnych pomieszczeń.

Ręce są najważniejszym „narzędziem” pracy, dlatego należy przyswoić zasady ich regularnego mycia.

Szczególnie gdy pracuje się przy przyrządzaniu i wydawaniu jedzenia, sprzątaniu, wydawaniu zabawek, oraz podczas opieki nad chorymi dziećmi.

Obowiązek dezynfekcji w szkołach

Jednym z obowiązków higienicznych panujących w szkołach i przedszkolach jest regularna dezynfekcja klamek, toalet i szerzej powierzchni łazienkowych.

Obowiązkowo dezynfekcji dokonuje się co 2 godziny, dlatego dobrze jest wyposażyć się w środki skuteczne, ekonomiczne i łatwe w użyciu.

Polecane wybory:

• Do dezynfekcji klamek, kurków kranów polecamy chusteczki dezynfekcyjne
• Do dezynfekcji łazienek niezbędne będą środki chlorowe
• Można połączyć obie metody i stosować Domestos do dezynfekcji muszli klozetowej, pisuarów, zlewu, a część preparatu rozcieńczyć z wodą we wiadrze i z pomocą ścierki dezynfekować nim klamki, kurki kranów, spłuczki, dozowniki mydła. Nie zapominajmy o przemyciu włącznika światła.

Kolejność sprzątania pomieszczeń w szkole

Zwykle kolejność wygląda następująco:

• Gabinety nauczycieli, dyrekcji,
• Pokój nauczycielski,
• Sala spotkań i imprez jeśli nie jest używana do prowadzenia lekcji
• Sale lekcyjne,
• Sala gimnastyczna i szatnie,
• Korytarze i klatki schodowe,
• Magazyn sprzętu sprzątającego i inne magazyny towarów,
• Świetlica, stołówka, sala zabaw dla młodszych dzieci,
• Gabinet pielęgniarki szkolnej,
• Łazienki i toalety.

Należy tu podkreślić, że mimo iż pomieszczenia z dołu listy są bardziej zabrudzone, nie należy ich sprzątać brudnym sprzętem. Wręcz przeciwnie – im bardziej w dół listy, tym bardziej indywidualnych środków czystości dane pomieszczenie wymaga.

Nowe standardy higieniczne dla szkół określają, że jadalnie, świetlice i łazienki wymagają najwięcej uwagi.

Wydziela się do nich indywidualny sprzęt sprzątający, który nie może być używany w innych pomieszczeniach.

Zwykle ścierki, kije do mopów i mioteł oznaczane są kolorami, co ułatwia sprzątaczkom wybranie odpowiedniego zestawu. Rozumiemy, że schowek na sprzęt sprzątający może nie pomieścić tyle rozmaitych elementów, dlatego porządkuje się je w zestawy:

• Środki do sal lekcyjnych,
• Środki do korytarzy,
• Środki do świetlicy, stołówki,
• Osobno środki do kuchni (zwykle trzymane na kuchni),
• Środki do gabinetu pielęgniarki szkolnej (przechowywane pod kluczem w gabinecie),
• Środki do sprzątania łazienek.

Przykładowo wyruszając na sprzątanie łazienki do wiader należy załadować środki odpowiednie do mycia łazienek (dużym ułatwieniem jest korzystanie z wózka, ale jak wiadomo, windy nie są dostępne we wszystkich szkołach).

Czystość sprzętu sprzątającego ma ogromne znaczenie

Wyobraźcie sobie sytuację, że najpierw sprzątamy cały korytarz mopem, zamaczamy go w zabrudzonym już wiadrze, a następnie przechodzimy do czyszczenia innego pomieszczenia.

Tutaj od razu zapala się nam ostrzegawcza żarówka. Sprzątanie w tym drugim miejscu raczej rozmaże brud.

Tą krótką anegdotą chcemy pokazać, jak drobne błędy, popełniane na poziomie powtarzalnych czynności mogą przyćmić efekt sprzątania, mimo, że personel starał z całych sił.

Z tego powodu, pomieszczenia sprząta się od najczystszych do najbardziej zabrudzonych.

Ważne, aby dbać o jakość sprzętu sprzątającego

Podczas kontroli sprawdzane są także narzędzia, którymi utrzymuje się czystość oraz środki chemiczne używanie do mycia, czyszczenia, dezynfekcji.

Sprzęt sprzątający powinien być stosowany zgodnie z oznaczeniem pomieszczeń. Po użyciu należy go umyć, mopy oddać do prania

Lista częstotliwości sprzątania poszczególnych powierzchni:

Jakich zasad należy przestrzegać podczas sprzątania szkoły

• Pracownicy zajmujący się sprzątaniem zawsze powinni pracować w odzieży ochronnej – nawet w lato. Powinni nosić fartuch, odpowiednie obuwie do sprzątania (odporne na wodę i chemię), rękawiczki ochronne.
• Wszystkie sprzęty sprzątające przygotowuje się i czyści w specjalnie wyznaczonych do tego miejscach. Z reguły w schowku na te materiały znajduje się brodzik do mycia wiader i wózków.
• Tam też przygotowuje się roztwory preparatów myjących oraz dezynfekujących.
• Wszystkie środki należy przygotowywać zgodnie z ich instrukcją / ulotką. Jeśli informacje na opakowaniu są niedostateczne warto wydrukować je i zawiesić na ścianie. Ważne aby oznaczać sporządzone roztwory robocze datą, imieniem i nazwiskiem – w przypadku kontroli Sanepid sprawdza termin przydatności preparatów.
• Dobrą praktyką jest lista obowiązków wisząca na ścianie magazynu. Terminarz przypomina o zadaniach wykonywanych rzadziej niż codziennie.
• Wszelki sprzęt sprzątający i chemia powinny być przechowywane w zamknięciu (niezależnie czy w gabinecie, schowku, kuchni).
• Sprzątanie gabinetu pielęgniarki szkolnej odbywa się przez wyznaczoną osobę po zamknięciu pracy gabinetu. Używa się sprzętu do niego wyznaczonego.
• Stosując mopy i ścierki wielokrotnego użytku brudne materiały pakuje się do worków i oddaje do prania. Drugim sposobem jest stosowanie środków jednorazowych – mogą to być jednorazowe chusteczki do dezynfekcji, ściereczki, a także mopy.
• Po zakończeniu pracy należy umyć (lub zdezynfekować – szczególnie podczas epidemii) sprzęt sprzątający.
• Śmieci zamyka się w szczelnie związanych workach i wkłada do większego worka. Niedopuszczalne jest przesypywanie odpadów. Podczas pracy z workami nie należy dotykać jego wnętrza. Pracę zawsze wykonuj w rękawiczkach.
• Rękawiczki zdejmuje się odpowiednią techniką – zobacz film
• Po zdjęciu rękawiczek umyj lub zdezynfekuj ręce – zależnie od ryzyka pracy.

Na temat dezynfekcji zabawek piszemy szczegółowo w tym tekście: dezynfekcja zabawek w przedszkolu i szkole

Warto dodać, że szkoły są zobligowane do minimalizowania ryzyka chorobowego w zakresie dbania o czystość zabawek.

W świetlicy szkolnej zabawki są jednym z podstawowych nośników zarazków.

Dzieci często je dotykają, wkładają ich elementy do ust, wymieniają się z innymi dziećmi, co już w niedużych grupach dzieci może powodować rozprzestrzenianie się zarazków. Dodajmy, że wykorzystane zabawki nadal pozostają zanieczyszczone patogenami na kilka, a nawet kilkanaście godzin.

Dezynfekcja zabawek przyczynia się również do ograniczenia chorób wśród personelu. To dodatkowy powód dla którego warto regularnie dezynfekować zabawki.

Zasady doczyszczania podłóg w szkołach

Przedstawiamy tutaj dobre praktyki konserwacji posadzek.

Gruntowne mycie podłóg PCV przeprowadza się zwykle raz, dwa razy w miesiącu. Polega na zastosowaniu preparatu, który w swoich właściwościach ma opisane doczyszczanie lub mycie gruntowne.

Doczyszczanie polega na usunięciu pozostałości detergentów oraz trudnych zabrudzeń, które nie sposób usunąć podczas codziennego mycia. W większych ośrodkach można wykorzystywać maszyny czyszczące wraz z odpowiednimi dla nich środkami.

Następnie, zwłaszcza na posadzkach PCV, linoleum, a także lastryko i betonie nakłada się polimery, które tworzą warstwy ochronne. Odpowiadają one za ochronę podłoża przed zabrudzeniami, dzięki czemu łatwiej dokonuje się codziennego czyszczenia. Zabrudzenia nie wnikają w pory posadzki, tylko utrzymują się na powierzchni polimerowej. Ma ona także właściwości antypoślizgowe i nabiera sprężystości. Stanowi też ochronę przed zarysowaniami i uderzeniami dla właściwej posadzki.

W szkole należy dobrać polimery, które są kompatybilne ze środkami dezynfekcyjnymi. Zwykle jest to opisane w ulotce preparatu.

Należy pamiętać, że przed kolejnym nałożeniem powłok ochronnych usuwa się stare warstwy wykorzystując środki z grupy striperów (do usuwania powłok).

Uwagi ekonomiczne do czyszczenia powierzchni w szkołach

Na marginesie pragniemy zauważyć, że część placówek decyduje się korzystać ze środków czystości dostępnych w marketach. Po części jest to zasadne, jednak zdarzają się przypadki, gdy środki dostępne na rynku konsumenckim nie radzą sobie z usuwaniem dużych ilości zanieczyszczeń w szkole.

Po prostu takie preparaty nie są przeznaczone do dużych obiektów, o dużym natężeniu osób.

To może powodować nawarstwianie się brudu, który nie został odpowiednio doczyszczony.

Ponadto środki profesjonalne są bardziej ekonomiczne w użyciu w miejscach swojego przeznaczenia. Ważnym wyznacznikiem będzie to, ile preparatu uzyskamy z 1 litra roboczego koncentratu. Przykładowo stężenie roztworu roboczego wynoszące 0,25% środka myjąco-dezynfekującego pozwala otrzymać z litra koncentratu 400 litrów roztworu.